Leviathan

Leviathan; su canavarı ya da büyük balina demek. Ünlü İngiliz düşünürü Thomas Hobbes’un 1651 yılında yayımladığı eseri­nin adı.. Leviathan, yani Ejderha, toplum sözleşmesinden sonra ortaya çıkacak devletin birey karşısında güçlü olması gerektiğini göstermek amacıyla, Hobbes tarafından bilinçli olarak seçilmiş bir terimdir.

Dönüş ve Sürgün filmlerinin yönetmeni Andrey Zvyagintsev bir başyapıta daha imzasını atıyor. 

Nikolay Rusya'nın kuzeyinde küçük bir kasabada kendi elleriyle yaptığı evde ikinci karısı ve oğluyla yaşar. En büyük sıkıntıları evlerini elinden almak isteyen mafyavari belediye başkanı. Eski asker arkadaşı Dimitri bir avukat olarak Moskova'dan onu savunmak için gelir. Mahkemeyi kazanmak için belediye başkanının pis işlerini araştıran Dimitri, ondan bir miktar para alarak arkadaşını ve ailesini kurtarmak ister. Çünkü başkanın gücü adaleti ele geçirmiştir, Nikolay için pek çıkar yol kalmamıştır.

Nikolay'ın biraz sinirli ve gergin olması zaten aleyhine işleyen süreci hızlandırır, kısa bir süre gözaltına alındığında karısı arkadaşı Dimitri ile birlikte olur. Bu durumu arkadaşlarıyla gittiği bir piknikte öğrenen adam gözü dönmüş gibi ikisine saldırır ve karısını öldürmekle tehdit eder.

Avukat Dimitri belediye başkanının da hışmına uğrar. Apar topar şehri terk etmek zorunda kalır, aksi taktirde canından olacaktır. Yalnız kaldığını hisseden kadın ise hiçbir tepki vermeden ortadan kaybolur. Son gördüğü şey ise kocaman bir balinadır...

Karısının arkadaşına kaçtığını düşünen Nikolay ise kendini alkole verir. Ani bir haberle öldüğünü öğrenince ne yapacağını bilemez. Bela peşini bırakmamıştır, bu kez karısını öldürmek suçundan tutuklanır. Oğlu ise evde bir başına kalır.

Filmin girişindeki huzur veren deniz sahneleri sonunda yine aynı hissiyatı yaratıyor. Ancak bu kez adalet yerini bulmamış olduğu için izleyicinin canı biraz sıkkın oluyor. İyi Hristiyan kavramı; kiliseye giden, düzenli günah çıkaran ama kendi çıkarları için her şeyi yapabilen bir insan mıdır? sorusunu akla getiriyor. 

İktidarın gücü kaba kuvvetinden mi ibarettir? Yoksa adalet mülkün temeli midir?

İzleyici olarak biz de adalete ve temel değerlere inanmayıp suçlayacak bir insan buluyoruz. O da Nikolay... Gözünün önünde hem karısını hem evini kaybetti, üstüne üstlük suçsuz yere hapishaneye girdi. 15 yıl boyunca çocuğuyla ilgilenemeyecek ve orada unutulup gidecek. Bir erkeğin yapması gerekeni yapamadı... Belki baştan belediye başkanını öldürseydi en azından ailesini ve evini kurtarmış olacaktı diye düşünmeden edemiyoruz. Bu da değişen düzen anlayışına karşı değişen izleyici anlayışı.

Sessiz kalan zayıf, zorbalık yapan haklı mı? Belki bir gün Leviathan hepimize görünür.