31 Ocak 2015 Cumartesi

Timbuktu'nun Cesur Kadınları


Timbuktu halkı, iyi-kötü yıllardan beri süregelen alışkanlıklarıyla yaşamaktadır. Ancak bir gün eli silahlı, yüzü peçeli askerler gelirler. Başka şehirlerden ve ülkelerden gelen bu adamlar kentten de birkaç kişiyi aralarına katarlar ve günden güne güçlenmektedirler. Ve şeriatın kanunlarını -aslında kendi koydukları kuralları- sokaklarda megafonla ilan etmeye başlarlar. Erkekler uzun paçalı pantolon giymeyecek, müzik yapılmayacak, futbol oynanmayacak, kadınlar yüzlerini örtecek ve eldiven kullanacaklar, sokağa mümkün olmadıkça çıkamayacak gibi nefes almanın da suç olacağı günlerin habercisi olacak yasaklar başlar.
Timbuktu halkı biraz cesurdu ki bu yasaklara karşı çıkan en az bir, iki kişi bulunur. Paçası uzun olan bir adam çareyi pantolonunu çıkarmakta bulurken, gençler top olmadan futbol oynarlar, eldiven giymeyen balıkçı kadın isyan ederek "alın ellerimi kesin" diye cihatçılara başkaldırır. Kadının dediğine göre onlar geldikten sonra peçe takmak zorunda kalmışlardır. Yani Timbuktu halkı, kendilerini Allah'ın kurallarını uyguladığını savunan teröristlere karşı durmaya çalışır ancak güçleri yeterli değildir.
Müzik yapan gençler yakalanır ve kırbaç cezasına çarptırılır, oysa o gece söyledikleri etnik müzik son derece büyüleyicidir. 
Kidane de çölde kurduğu çadırında karısına ve kızına gitarıyla şarkılar söylemektedir. Ailesini çok seven adam korkmaktadır çünkü bir gün onların da o düzen-sizliğe- kurban gidecekleri aklının bir köşesindedir. Adını Gps verdikleri ineklerini bir balıkçı tarafından -ağlara zarar verdiği için) acımasızca öldürülünce, Kidane onurunu korumak ve artık ezik durmamak için silahını da yanına alır ve hesaplaşmaya gider. Karısı kızlarını düşünmesini ister ama Kidane kendini durduramaz ve kazayla adamın ölümüne sebep olur. Adam artık hapistedir ve kırk ineği olmadığı kan parası ödeyemeyeceği için şeriat tarafından öldürülecektir.
Ayakkabılarıyla ve silahlarıyla camiye giren cihatçılar imam tarafından uyarılır, "Cihadı bana karşı mı yapıyorsunuz, Allah'ın evine böyle girmeyin". Bunu duyan adamlar camiden çıkarlar. Aydın bir din adamını temsil eden imam, onları doğru bir dille uyarmıştır, başka bir sahnede kızı isteği dışı alıkonulan bir anneye yardım etmeye çalışır. Şeriattan biri kızı alıp kimseye sormadan karısı ilan etmiştir. Ve kurallar kutsal kitapta bile böyle değilken şeriat onu kendine göre çevirerek "Allah böyle istedi" der ve onların ne olduklarını böylece daha iyi anlarız. 
Tüm bunlar olurken şeriatçıların da içlerindeki diğer insanları görürüz. Eski rapçi çocuğun pişmanlıklarını anlattığı video çekiminde içten olmadığı için üstleri tarafından azarlanması, sigara içtiğini diğerlerinden gizleyen adamın Kidane'nin karısına aşık olması ve aynı zamanda dans edebilmesi gibi. Özellikle en büyüleyici ve iç acıtıcı sahnelerden biriydi. Timbuktu'nun rengarenk giyinen, horozlu deli kadını, başı açık bir şekilde sokaklarda rahatça dolaşarak şeriatçılara "gerizekalılar" der. Rutine bağladığı bu gezileri durdurmak için terasına giden bir şeriatçı kendini durdurumaz ve dans etmeye başlar... İsyan dansı ve özlediği şeyi uzun zamandır yapamamasının verdiği sıkışmışlık duygusu... Tek kelimeyle müzikle birlikte mükemmel.
Kidane'nin idam edileceği gün motorsikletli biri onun karısını alır getirir ve kadın aniden havaya ateş eder, şeriatçılar onları vurur, kocası olmadan yaşayamacağını anlayan kadın, onlara son bir başkaldırıda bulunmuştur. Geride kalan kızları ise ağlayarak çölde koşar, artık o Timbuktu'da bir öksüzdür.
Yürek burkan bir film Timbuktu, konuşulacak sayfalarca detayları var. Herkesin kendine has bakış açısı ve halkın gücü yettiğince cihatçılarla mücadele etmesi, İslam'ın böyle bir şey olmadığının farkında olmaları ve kendilerini onlardan korumaya çalışmaları... Diğer yanda da Allah'ın kurallarını koyduğunu savunan başkalarının kuklası teröristler.
Oscar'a aday olan film ödülü alır mı bilemem, ama sağlam bir yönetmen filmi olduğu kesin.

Not: Timbuktu Mali'de bulunan bir şehirdir. 13. ve 17. yüzyıllar arasında İslamiyet'in eğitimi açısından önemli bir merkez haline gelmiştir. Yani ilim açısında gelişmiş bir kent olarak bilinir.
1998 yılında Unesco tarafından Dünya Mirasları listesine alındığını da atlamamak lazım! Görsel açıdan filmi destekliyor.

25 Ocak 2015 Pazar

Birdman-Alejandro González Iñárritu


Inarritu filmleri denilince ilk aklıma gelen "Amores Perros"dur. 2000 yılında sinemada izlediğimde koltuğuma yapışmıştım. "Bu da ne" dediğimiz yıllardı, sonrada üç hayatın birleştiği öyküler üstüne filmler yapıldı ama Inarritu kadar başarılı olamadı. Özellikle Türk Sineması'nda bazı genç yetenekler bu yolda kendinlerini heba ettiler!
Ardından; "21 Grams", "Babel", "Biutiful" geldi, hepsi birbirinden iyiydi. Yine de gerçekçilik açısından "Paramparça Aşklar Köpekler"i tercih ediyorum.
"Birman"i pek bir hevesle bekledik, başrolünde Michael Keaton harikalar yaratırken, Edward Norton ise metod oyunculuğunu savunan bir tiyatrocuyu canlandırarak filmin gayet başarılı olmasını sağlıyorlar. 
Riggan okul zamanlarında sahne alırken bir yazar olan Raymond Carver onu çok beğenir ve bir not gönderir. Riggan bu sayede oyuncu olmayı bir amaç edinir ve hedefinin peşinden koşar. Zamanla Hollywood'da oynadığı Birdman karakteriyle şöhreti yakalar ve bu sayede iyi para kazanır.
Ancak Riggan, popüler kültürün kalıntısı olmak istemez ve Birdman ile tanındığını ama dünyaları yerinden oynatacak bir güce sahip olduğunu ıspatlamak için Brodway'de bir oyun sahneye koyar. Provalarda beğenmediği oyuncuyu bilerek sakatlayarak daha yeteneklisini bulur. Ama sıkıntı veren nokta ön gösterime bir gün vardır. Neyse ki Mike provaları izleyerek tüm metini ezberlemiştir. Hatta Riggan ile dialoglar üzerine atışırlar. Geleneksel bir yapıya sadık kalarak aynı anlama gelen dört cümleyi ardı arkasına söyleyen Riggan'a Mike şiddetle karşı çıkar, kendini rahat bırakmasını tek bir cümle bile söylese anlaşılacağını savunur. Riggan sıkıntılı gibi görünse de bu durumdan gizlice zevk alır, kuliste tartışmak, diğer oyuncularla egosunu yarıştırmak onu mutlu eden en önemli şeydir.
Eski karısıyla ve kızıyla olan ilişkisini bir yana koyarsak farkında olmadan tüm hayatı oynadığı Birdman'in üstün gücünün gölgesindedir. İyi yöne kullanmak yerine egosunu yönetemez ve sınırlarda gezmeye başlar. 
Oyuncu kimdir ve nasıl yaşar diye merak eden olursa Birdman'i izlemesi yeterli olacaktır. Her telden çalan bir oyuncuyu filmde görebiliriz. Riggan'ın nesneleri hareket ettirdiği sahnelerde onun bu duruma inanmasını bile inanıyoruz. Önce oyuncu kendine inanmalı!
Hareketli kamerayla, kesintisiz çekilen planlar dudağımızı uçuklatıyor. 
En beğendimi sahnelerden biri de Mike ve Riggan'ın barda oturan eleştirmen kadın hakkında konuştukları an. Oldukça acımasız ve bir oyunu yerin dibine sokarsa kimsenin onu izlemeyecek olması. Acı ama gerçek bir durum, bir eleştirmenin tekelinde olan şeyler emek verenler için büyük risk. Bu sebeple Riggan ona içki ısmarlamasına izin vermeyen eleştirmene saldırmak istiyor. Biliyor ki kadın oyunu izleyecek ve kötü eleştiriler yazıp uzun süredir hayalini kurduğu işi batıracak. Bu son yazdıklarımı Mike okusa aynı cümleleri dolandırıp durmuşsun diyecek!

İyi seyirler dilerim daha fazla filmi anlatmaya gerek yok. Burun kıvıranların aksine filmi çook beğendim. Klasik müzik ayrıca bir yakışmış.))


14 Ocak 2015 Çarşamba

Before I Go To Sleep


Christine bir sabah uyandığında etrafındaki her şeye yabancıdır. Ona sarılmış uyuyan adamı yatakta bırakır ve banyoya gider. Duvarda asılı olan resimlere bakar. Düğün fotoğraflarını inceler ve yatak odasındaki adamın kocası Ben olduğunu anlar. Kocası ona hafızasını kaybettiğini ve her gün bu rutini yaşadıklarını anlatır. İşe giden Ben'in arkasından telefon çalar ve bir doktor kendini tanıtır. Yaklaşık olarak altı aydır onu tedavi etmek için farklı yöntemler denemektedir. Kocasından gizli olarak görüştüğü bu adam öncelikle şüphe uyandırsa da Christina onun hafızasını kaybetmesine neden olan olayı çözmeye kararlıdır.
Adım adım bizde olanları görürüz. Christina mutlu bir evliliği vardır. Ancak o kocasını başka bir adamla aldatmıştır ve o evde olmadığı bir zamanda çocuğu ölür. Havalimanı yakınındaki bir otelin çevresinde ise komaya girmiş olarak bulunmuştur. Başına aldığı sert darbeler sonunda hiçbir şeyi hatırlayamaz ve her gün yeni baştan geçmişi hatırlar. Doktorun verdiği kameraya olayları kaydeder ve bir gün sonra bunları izler. Bu sayede tedavide gelişim göstermektedir. Ancak bu iki adamdan biri güvenilmezdir.
Nöropsikiyatristlerin yaptığı bir test sonucunda Claire adlı bir kadını yakından tanıdığını öğrenir ve onunla buluşur. Bundan sonra ise Christine olaylara daha farklı bakmaya başlar ve kime güveneceğini bilemez çünkü kocası Ben'den güzel bir dayak yemiştir.
"Memento" çakması diye duyduğum bu filmin kurgusu ve anlatımı açısından daha basit ve sığ kaldığını anladım ve bir Memento var zaten ikinciye gerek yok dedim. Hem filmdeki açık noktaları da Nicole Kidman'ın hatırına görmemezlikten geldim. Colin Firth'un de performansı fena değildi.

Aklıma Takılanlar
Hemen hemen her gün onunla buluşan doktorun neden kadının kocası Ben ile (kocası sanılan) bağlantıya geçmediği, mantıklı bir açıklama olması gerekiyor.
Bakımevinden sahte evraklarla çıkarılan bu kadıncağızı kocası ve oğlu hiç mi aramadı dört senedir nerede olduğunu neden umursamadı?
En azından kadın öldü ya da başka bir şehre gitti, kayıp olarak bilinip ailesi tarafından o yüzden habersiz kalması yenilebilir bir sebep olurdu.
Doktorun ise araştırmayı gizliden yürütmesi için Ben'in kim olduğunu bilmesi gerekiyor, korkması için yeterli bir sebep.
İşte Amerika'da ilişkiler böyle kopuk gidiyor diye de işin içinden çıkılabilir ama bunu Memento olsa yapmazdı!
Maalesef zekice kurgusu ve insanı zorlayan onu filmi çözmeye çalışan olayları yok. Fazla okumayan, sadece gerilmek isteyen, arada sinemaya gidenler için yapılmış, adım adım bilgilendirme yapan kafa yormayan bir film.
İyi seyirler.






12 Ocak 2015 Pazartesi

Golden Globes 2015

FILM AWARDS

Best motion picture - drama
Winner: Boyhood
Foxcatcher
The Imitation Game
Selma
The Theory of Everything
line break
Best motion picture - musical or comedy
Winner: The Grand Budapest Hotel
Birdman
Into the Woods
Pride
St Vincent
line break
Best director
Winner: Richard Linklater, Boyhood
Wes Anderson, The Grand Budapest Hotel
Ava DuVernay, Selma
David Fincher, Gone Girl
Alejandro Gonzalez Inarritu, Birdman
line break
Best actor - drama
Winner: Eddie Redmayne, The Theory of Everything
Steve Carell, Foxcatcher
Benedict Cumberbatch, The Imitation Game
Jake Gyllenhaal, Nightcrawler
David Oyelowo, Selma
line break
Best actor - musical or comedy
Winner: Michael Keaton, Birdman
Ralph Fiennes, The Grand Budapest Hotel
Bill Murray, St. Vincent
Joaquin Phoenix, Inherent Vice
Christoph Waltz, Big Eyes
line break
Best actress - drama
Winner: Julianne Moore, Still Alice
Jennifer Aniston, Cake
Felicity Jones, The Theory of Everything
Rosamund Pike, Gone Girl
Reese Witherspoon, Wild
line break
Best actress - musical or comedy
Winner: Amy Adams, Big Eyes
Emily Blunt, Into the Woods
Helen Mirren, The Hundred-Foot Journey
Julianne Moore, Maps to the Stars
Quvenzhane Wallis, Annie
line break
Best supporting actor
Winner: JK Simmons, Whiplash
Robert Duvall, The Judge
Ethan Hawke, Boyhood
Edward Norton, Birdman
Mark Ruffalo, Foxcatcher
line break
Best supporting actress
Winner: Patricia Arquette, Boyhood
Jessica Chastain, A Most Violent Year
Keira Knightley, The Imitation Game
Emma Stone, Birdman
Meryl Streep, Into the Woods
line break
Best screenplay
Winner: Alejandro Gonzalez Inarritu, Nicolas Giacobone, Alexander Dinelaris and Armando Bo, Birdman
Wes Anderson, The Grand Budapest Hotel
Gillian Flynn, Gone Girl
Richard Linklater, Boyhood
Graham Moore, The Imitation Game
line break
Best original score
Winner: Alexandre Desplat, The Imitation Game
Trent Reznor and Atticus Ross, Gone Girl
Antonio Sanchez, Birdman
Hans Zimmer, Interstellar
line break
Best original song
Winner: Glory, Selma - John Legend, Common
Big Eyes, Big Eyes - Lana Del Rey
Mercy Is, Noah - Patti Smith, Lenny Kaye
Opportunity, Annie - Greg Kurstin, Sia Furler, Will Gluck
Yellow Flicker Beat, The Hunger Games: Mockingjay Part 1 - Lorde
line break
Best foreign language film
Winner: Leviathan (Russia)
Force Majeure (Sweden)
Gett: The Trial of Viviane Amsalem (Israel)
Ida (Poland)
Tangerines (Estonia)
line break
Best animated feature
Winner: How to Train Your Dragon 2
Big Hero 6
The Book of Life
The Boxtrolls
The Lego Movie

TELEVISION AWARDS

Best TV series - drama
Winner: The Affair
Downton Abbey
Game of Thrones
The Good Wife
House of Cards
line break
Best TV series - comedy or musical
Winner: Transparent
Girls
Jane the Virgin
Orange is the New Black
Silicon Valley
line break
Best mini-series or motion picture made for TV
Winner: Fargo
The Missing
The Normal Heart
Olive Kitteridge
True Detective
line break
Best actor - drama
Winner: Kevin Spacey, House of Cards
Clive Owen, The Knick
Liev Schreiber, Ray Donovan
James Spader, The Blacklist
Dominic West, The Affair
line break
Best actress - drama
Winner: Ruth Wilson, The Affair
Claire Danes, Homeland
Viola Davis, How to Get Away with Murder
Julianna Margulies, The Good Wife
Robin Wright, House of Cards
line break
Best actor - comedy or musical
Winner: Jeffrey Tambor, Transparent
Louis CK, Louie
Don Cheadle, House of Lies
Ricky Gervais, Derek
William H Macy, Shameless
line break
Best actress - comedy or musical
Winner: Gina Rodriguez, Jane the Virgin
Lena Dunham, Girls
Edie Falco, Nurse Jackie
Julia Louis-Dreyfus, Veep
Taylor Schilling, Orange is the New Black
line break
Best actor - mini-series or motion picture made for TV
Winner: Billy Bob Thornton, Fargo
Martin Freeman, Fargo
Woody Harrelson, True Detective
Matthew McConaughey, True Detective
Mark Ruffalo, The Normal Heart
line break
Best actress - mini-series or motion picture made for TV
Winner: Maggie Gyllenhaal, The Honourable Woman
Jessica Lange, American Horror Story: Freak Show
Frances McDormand, Olive Kitteridge
Frances O'Connor, The Missing
Allison Tolman, Fargo
line break
Best supporting actor - series, mini-series or motion picture made for TV
Winner: Matt Bomer, The Normal Heart
Alan Cumming, The Good Wife
Colin Hanks, Fargo
Bill Murray, Olive Kitteridge
Jon Voight, Ray Donovan
line break
Best supporting actress - series, mini-series or motion picture made for TV
Winner: Joanne Froggatt, Downton Abbey
Uzo Aduba, Orange is the New Black
Kathy Bates, American Horror Story: Freak Show
Allison Janney, Mom
Michelle Monaghan, True Detective

Sanat Koleksiyonu Olan Zengin Bir Adamın Öyküsü-7

  God of Art- Sanat Tanrısı 7. ARTEMİS Sabah uyandıklarında Artemis pek bir şey hatırlamamaktaydı. Yatakta yalnızdı. Aklında tek kalan p...